Παρελθόν το κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα

Δυσοίωνη είναι και η κριτική για το πλέγμα κοινωνικής προστασίας που υπάρχει στην Ελλάδα και το οποίο κοστίζει κάθε χρόνο (πλην συντάξεων) περίπου το 8% του ΑΕΠ ή περίπου 17 δισ. ευρώ. Τα κοινωνικά επιδόματα είναι μέσα στη λίστα των περικοπών που θα πρέπει να γίνουν εν όψει των διαπραγματεύσεων του Ιουνίου.

Με βάση τον επίσημο σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών η περικοπή θα πρέπει να φτάσει το 2013 και το 2014 τα 3,5 δισ. ευρώ (1,5% του ΑΕΠ) δίνοντας έμφαση στην καλύτερη στοχοθέτηση των κοινωνικών επιδομάτων που ξεκινούν από τα επιδόματα ανεργίας και φτάνουν μέχρι και τα επιδόματα μονογονεϊκών οικογενειών.

Σύμφωνα με την Eurostat το πλέγμα κοινωνικής προστασίας με βάση στοιχεία του 2010 παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στο μέσο όρο της Ε.Ε. μειώνει τον κίνδυνο της φτώχειας για τα ελληνικά νοικοκυριά μόνο κατά 0,5% -0,8%, ενώ στο μέσο όρο της Ευρώπης η μείωση του κινδύνου της φτώχειας μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις φτάνει το 4,5-5%.

Το ζητούμενο στην περίπτωση της Ελλάδας είναι κατά πόσο είναι δυνατό να υπάρξει δημοσιονομική μείωση στις κοινωνικές μεταβιβάσεις τη στιγμή που και οι άμεσοι δικαιούχοι πολλαπλασιάζονται λόγω της κρίσης και μπαίνουν στην ουρά να γίνουν δικαιούχοι όλο και περισσότεροι κάθε μέρα με τη θεσμοθετημένη από την ελληνική πολιτεία μείωση των εισοδημάτων. Μια ενδεχόμενη νέα μείωση των εισοδημάτων με τη μορφή της μείωσης των μισθών ή της επιβολής ή αναπροσαρμογής φόρων είναι δυνατό να ακυρώσει εντελώς την προσπάθεια περικοπής για κράτη μέλη που βρίσκονται σε ύφεση αναφέρεται στις σημειώσεις του δελτίου για την γήρανση του πληθυσμού που εξέδωσε η Eurostat.

Συνεπώς η μόνη ουσιαστική αλλαγή που θα πρέπει να γίνει είναι η ανακατανομή της χορήγησης των επιδομάτων ώστε να τα απολαμβάνουν οι πραγματικοί δικαιούχοι του, αλλά και να επιτυγχάνουν μεγαλύτερο κοινωνικό αποτέλεσμα.

Με βάση το σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών θα επιβληθεί κατ αρχήν εισοδηματικό κριτήριο για την καταβολή των επιδομάτων αυτών, ενώ όλα αυτά τα επιδόματα θα μειωθούν σημαντικά σε αριθμό ώστε να έχουν πλέον κεντρική διαχείριση.

Μεγάλη είναι η ατζέντα των περικοπών στο χώρο της υγείας σύμφωνα με τις εκθέσεις για το μνημόνιο και του ΔΝΤ αλλά και της ΕΕ. Ο δημοσιονομικός στόχος είναι να επιτευχθεί μια καθαρή μείωση των δαπανών μέχρι και το 2014 κατά 6 δισ. ευρώ ώστε η συνολική δαπάνη του δημόσιου συστήματος υγείας να προσεγγίσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Εμπόδιο για κάτι τέτοιο σύμφωνα με την Commission μπορεί να αποτελέσει μια νέα καθυστέρηση στην εφαρμογή των αλλαγών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα στο εθνικό σύστημα υγείας. Συνεπώς επείγει η πλήρης και αποτελεσματική λειτουργία του νέου ενιαίου φορέα υγείας ΕΟΠΥΥ η καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, αλλά και η μείωση του κόστους των φαρμάκων τα οποία επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός.

Η χρήση των γενοσήμων θα πρέπει να αυξηθεί και πάνω από το 50% και η τιμή του να μειωθεί ώστε να έρθει στα επίπεδα που βρίσκονται σε άλλες χώρες της Ε.Ε. όπου τα αντίγραφα φάρμακα κοστίζουν το 20-25% της τιμής του πρωτότυπου φαρμάκου και όχι το 75-80% όπως συμβαίνει στην Ελλάδα. Μέχρι την πλήρη και ολοκληρωμένη ηλεκτρονική καταγραφή των δαπανών για φάρμακα προτείνεται αυστηρή εποπτεία σε γιατρούς και νοσοκομεία για τις δαπάνες.

Παράλληλα βέβαια η Επιτροπή κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το υπουργείο υγείας το οποίο θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικό πλέον με τις προμήθειες, αλλά και τις πληρωμές των δημοσίων νοσοκομείων τα οποία σύμφωνα με τη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης θα πρέπει να έχουν μηχανογραφηθεί πλήρως ως το τέλος του χρόνου.

Σημειώνεται συγκεκριμένα ότι θα πρέπει πάση θυσία να εντοπιστούν και να σταματήσουν όλα τα φαινόμενα διαφθοράς.